Σάββατο 16 Φεβρουαρίου 2013

και ο έρωτας πήγε στο...φοινικόδασος!



Του Αγίου Βαλεντίνου προχτές και το θέμα της ανάρτησης δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικό. Καμιά φορά και η φύση παίζει τα ερωτικά της παιχνίδια ή μπορεί έτσι να φαίνεται σε εμάς τους ανθρώπους η φυσιολογική ροή των πραγμάτων....

Πριν από κάποιες μέρες είχα την ευκαιρία να επισκεφθώ το νησι Praslin στο οποίο και βρίσκεται το μοναδικό στον κόσμο φοινικόδασος του οποίου η ηλικία χάνεται πίσω στο χρόνο. Αυτό που εντυπωσιάζει τον άσχετο με το θέμα ταξιδιώτη αλλά και δίνει αφορμή για εικασίες και μύθους είναι ο τρόπος αναπαραγωγής των φοινίκων ο οποίος μέχρι και σήμερα αποτελεί μυστήριο. Το αρσενικό φοινικόδεντρο έχει καρπό όπως στη φωτογραφία


ενώ ο καρπός του θηλυκού μοιάζει κάπως έτσι:

δεν θέλει και πολύ πονηρό μυαλό για να διακρίνει κανείς το άκρως ερωτικό σχήμα το όποιο όπως ήταν αναμενόμενο έχει δώσει λαβή για τοπικούς θρύλους. Ο πιο διαδεδομένος είναι ότι τα βράδια με πανσέληνο τα φοινικόδεντρα κάνουν έρωτα. Όποιος όμως τολμήσει και τα κοιτάξει θα μεταμορφωθεί σε μαύρο παπαγάλο το οποίο είναι και το εθνικό τους σύμβολο.



Επίσης, η προέλευση της ονομασίας coco de mer έχει πολύ ενδιαφέρον. Πριν κατοικηθούν οι Σειχέλλες οι καρύδες που κατρακυλούσαν μέχρι την παραλία παρασύρονταν από τα θαλάσσια ρεύματα και συνήθως εκβράζονταν στις παραλίες της Ινδίας. Εκεί οι ντόπιοι τις περισυνέλλεγαν και τις δώριζαν στους τοπικούς μαχαραγιάδες. Επειδή ακριβώς τις έβρισκαν στη θάλασσα τις ονόμασαν καρύδες της θάλασσας και υπέθεταν ότι προέρχονται από τεράστια δέντρα τα οποία φύονται στα βάθη του Ωκεανού. Προφανως λόγω του σχήματος θεωρούσαν ότι είχε μαγικές και αφροδισιακές ιδιότητες και οι τοπικοί ηγεμόνες συνήθως τις είχαν δίπλα από το θρόνο τους ως δείγμα εξουσίας και ευμάρειας.

Οι Σειχελλιανοί χρησιμοποιούσαν στο πρόσφατο παρελθόν τα coco de mer για καθημερινές ανάγκες αλλά και για τη διατροφή τους. Σήμερα τα εναπομείναντα φοινικόδεντρα βρίσκονται στο Valee de Mai στο νησί Praslin και το φοινικόδασος έχει ανακηρυχθεί ως μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης μου και συνομιλίας με τον υπεύθυνο για θέματα δημοσιών σχέσεων και ανέφερε τους δύο μεγαλύτερους κινδύνους που αντιμετωπίζει  Ο πρώτος είναι οι δασικές πυρκαγιές που είτε προκαλούνται από την αύξηση της θερμοκρασίας κατά τη διάρκεια της ξηρής περιόδου λόγω της κλιματικής αλλαγής και ο δεύτερος από την παράνομη συγκομιδή των coco de mer από μερικούς ντόπιους. Σχετικά με το θέμα των δασικών πυρκαγιών να σημειωθεί ότι συνήθως είναι ο ανθρώπινος παράγοντας υπαίτιος για τις περισσότερες από αυτές. Ο επικεφαλής της ΜΚΟ (βλ. φωτο) που έχει αναλάβει την αναδάσωση των καμμένων περιοχών μου εξήγησε ότι μπαίνουν για λόγους εκδίκησης συνήθως για περιουσιακές διαφορές.


Από κάποια άλλη πηγή έμαθα ότι εμπρησμούς βάζουν και οι ρασταφάρι όταν η αστυνομία επιχειρεί τη διάλυση των κοινοβίων τους στο δάσος για να εξαφανίσουν τις "καλλιέργειες" τους. Ο δεύτερος και πιο σημαντικός κίνδυνος όπως ανέφερα είναι η παράνομη συγκομιδή των καρύδων από ντόπιους. Στην Κίνα έχει δημιουργηθεί μια νέα αγορά όπου καταναλώνεται ως αφροδισιακό ο καρπός του coco de mer και η τιμή του ανα κιλό ξεπερνάει τα 100 δολάρια Αμερικής. Σε μια χώρα όπου ο κατώτατος μισθός είναι γύρω στα 200 δολάρια όπως οι Σευχέλλες τα περιθώρια κέρδους είναι τεράστια. Η αστυνόμευση του φοινικόδασους είναι σχεδόν αδύνατη ενώ οι παραβάτες καλύπτονται λόγω συγγενικών σχεσεων. Ωστόσο η αυστηροποίηση της νομοθεσίας και η πρόσφατη καταδίκη δύο συλληφθέντων σε 18 μήνες φυλάκιση ίσως να βελτιώσει την κατάσταση.

όλα αυτά τα χρόνια οι ντόπιοι σέβονταν το φοινικόδασος γιατί συμμετείχαν και αυτοί με βιώσιμο τρόπο στη διαχείριση του. Σήμερα η ραγδαία αύξηση του πληθυσμού στο εν λόγω νησί, η υιοθέτηση της κουλτούρας υπερκατανάλωσης αλλά και ο αποκλεισμός τους από τη διαχείριση μια παραδοσιακά πλουτοπαραγωγικής πηγής είναι λόγοι που έχουν επιβαρύνει την κατάσταση. Για να αναστραφεί το κλίμα ο φορέας διαχείρισης του φοινικόδασους έχει αναλάβει μια σειρά από πρωτοβουλίες για τη συμμετοχή της κοινότητας με οικονομικά οφέλη όπως το να προσλαμβάνουν ντόπιους ως οδηγούς, να αγοράζουν χειροτεχνήματα από ντόπιους καλλιτέχνες και τοπικά προϊόντα για το αναψυκτήριο. Το σημαντικότερο είναι τα προγράμματα επιμόρφωσης ιδιαίτερα προς τα παιδιά της κοινότητας για να ανακαλύψουν την αξία του coco de mer. Τελικά ίσως να υπάρχει ελπίδα και Άγιος Βανλεντίνος να κάνει το θαύμα του.










Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου