Οι ατόλλες που σχηματίζονται από την ανύψωση των κοραλλιογενών υφάλων πάνω από τη θάλασσα εκτός από την παραδεισένια ομορφιά και τις ονειρικές αμμουδιές κρύβουν λίγο κάτω από το έδαφός τους ένα θυσαυρό. Οχι δεν τον έχουν κρύψει εκεί πειρατές που λυμαίνονταν αυτά τα μέρη αλλά η ίδια η φύση. Αρκετά συχνά αυτά τα μικροσκοπικά νησιά αποτελούν σταθμούς για τα αποδημητικά πτηνά τα οποία περνούν κάποιο χρονικό διάστημα κατά χιλιάδες. Πριν φτιάξουν της φωλιές τους μεταφέρουν θαλασσινό νερό το οποίο καίει τη βλάστηση με αποτέλεσμα το εκάστοτε νησί να απογυμνώνεται έστω και για ορισμένο χρονικό διαστημα από τη χλωρίδα του. Τα χιλιάδες πουλιά είναι λογικό ότι αφοδεύουν πολλές φορές κατά τη διάρκεια της ημέρας. Τα περριττώματά τους με την πάροδο των ετών μετατρέπονται σε guano το οποίο αποτελείται με τη σειρά του από φωσφάτιο σε ποσοστό 40-60%, οργανική ύλη και άλλα στοιχεία.
Με την πάροδο των ετών μετατρέ[εται σε μια παχιά καφέ σκόνη η οποία και αποτελεί το πιο παοδοτικό οργανικό λίπασμα. Το αρχιπελαγικο συμπλεγμα των Σειχελλών είχε μια σειρά από αττόλες πλούσιες σε κοιτάσματα γκουάνο τα οποία και άρχισαν ανέσως να εκμεταλλεύονται. Υπολογίζεται ότι από την περίοδο 1926-1948 οι Σειχέλλες εξήγαγαν περισσότερους από 700.000 τόνους γκουάνο σε Μαυρίκιο, Νέα Ζηλανδία, Ινδία και Νότιο Αφρικη μέχρι που το προϊόν έπαψε να είναι ανταγωνιστκό μετά την ανακάλυψη των χημικών λιπασματων. Η εξόρυξη του ήταν πολύ εύκολη: είτε άνοιγαν λάκκους στο έδαφος και το έβγαζαν στην επιφάνεια, είτε εκχέρσωναν την επιφανειακή βλάστηση και με φτυαρια το φόρτωναν σε βαγονέτα τα οποία και φόρτωναν στα πλοία.
Η εξόρυξη του γκουάνο είχε ανυπολόγιστο περιβαλλοντικό κόστος. Μετά από μισό αιώνα εξόρυξης τα νησάκια μετατράπησαν σε σεληνιακά τοπία, χωρίς βλάστηση και νεκρά από ζωή. Οπως περιγράφει ο Βρετανός κυβερνήτης το 1915 για μια από τις ατόλλες: καλυμμένη από θάμνους, με μόνο δύο κοκοφοίνικες, έμβια όντα μόνο μεγάλους αρουραίους, κατσαρίδες, μύγες, κουνούπια, ακρίδες και καβούρια, ένας κοραλλένιος βράχος χωρίς νερό και χώμα. Για άλλη μια φορά η ανάγκη του ανθρώπου για ταχύτατη ανάπτυξη και κάλυψη των βιοτικών του αναγκών επιτεύχθηκε με κατασπατάληση και ολοκληρωτική καταστροφή των φυσικών του πόρων. Το οικοσύστημα από μόνο του έχει τους μηχανισμους να είναι πλήρως βιώσιμο και αυτό θα το δουμε στην επόμενη ανάρτηση.
Με την πάροδο των ετών μετατρέ[εται σε μια παχιά καφέ σκόνη η οποία και αποτελεί το πιο παοδοτικό οργανικό λίπασμα. Το αρχιπελαγικο συμπλεγμα των Σειχελλών είχε μια σειρά από αττόλες πλούσιες σε κοιτάσματα γκουάνο τα οποία και άρχισαν ανέσως να εκμεταλλεύονται. Υπολογίζεται ότι από την περίοδο 1926-1948 οι Σειχέλλες εξήγαγαν περισσότερους από 700.000 τόνους γκουάνο σε Μαυρίκιο, Νέα Ζηλανδία, Ινδία και Νότιο Αφρικη μέχρι που το προϊόν έπαψε να είναι ανταγωνιστκό μετά την ανακάλυψη των χημικών λιπασματων. Η εξόρυξη του ήταν πολύ εύκολη: είτε άνοιγαν λάκκους στο έδαφος και το έβγαζαν στην επιφάνεια, είτε εκχέρσωναν την επιφανειακή βλάστηση και με φτυαρια το φόρτωναν σε βαγονέτα τα οποία και φόρτωναν στα πλοία.
Η εξόρυξη του γκουάνο είχε ανυπολόγιστο περιβαλλοντικό κόστος. Μετά από μισό αιώνα εξόρυξης τα νησάκια μετατράπησαν σε σεληνιακά τοπία, χωρίς βλάστηση και νεκρά από ζωή. Οπως περιγράφει ο Βρετανός κυβερνήτης το 1915 για μια από τις ατόλλες: καλυμμένη από θάμνους, με μόνο δύο κοκοφοίνικες, έμβια όντα μόνο μεγάλους αρουραίους, κατσαρίδες, μύγες, κουνούπια, ακρίδες και καβούρια, ένας κοραλλένιος βράχος χωρίς νερό και χώμα. Για άλλη μια φορά η ανάγκη του ανθρώπου για ταχύτατη ανάπτυξη και κάλυψη των βιοτικών του αναγκών επιτεύχθηκε με κατασπατάληση και ολοκληρωτική καταστροφή των φυσικών του πόρων. Το οικοσύστημα από μόνο του έχει τους μηχανισμους να είναι πλήρως βιώσιμο και αυτό θα το δουμε στην επόμενη ανάρτηση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου